Eerste uitbraak Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens op gewone boon: NVWA waarschuwt

Publicatiedatum: 4 oktober 2024

De NVWA waarschuwt voor risico bij import op besmet zaaigoed met de bacterieziekte Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens op gewone boon (Phaseolus vulgaris). Begin september stelde de NVWA voor het eerst een uitbraak vast van de quarantaine-bacterieziekte Cff in drie bonenvelden (Phaseolus vulgaris).

Beeld: ©EPPO / David Caffier

De oorsprong is van besmet zaad uit de Verenigde Staten. Deze vondst is een toevalstreffer. De besmetting is vastgesteld na kwaliteitscontroles van zaaigoed, waarbij drie verschillende importpartijen positief toetsten op deze bacterie.

Daarnaast zijn er in 2023 en 2024 meerdere importpartijen zaaigoed van Phaseolus besmet bevonden door EU lidstaten. De NVWA waarschuwt voor een hoog risico en zet in op meer controles om nieuwe uitbraken te voorkomen.

Cff is al langer een quarantaine plantenziekte voor de EU

Naast de EU zijn er veel derde landen die de bacterie als quarantaineziekte hebben gereguleerd. De bacterie is al ruim honderd jaar een belangrijke verwelkingsziekte van Phaseolus in de VS. De frequentie varieert sterk per jaar afhankelijk van de lokale weersomstandigheden en controlemaatregelen. De bacterie gedijt vooral goed bij warme vochtige zomers. Zaadoverdraagbaarheid is vooral bekend van Phaseolus en de bacterie kan tot ruim 20 jaar in zaaigoed aanwezig blijven.

Welke waardplanten?

Naast Phaseolus-soorten zoals gewone boon (Phaseolus vulgaris) kan de bacterieziekte ook voorkomen in alle andere Fabaceae, waaronder soja (Glycine max), erwt (Pisum sativum), tuinboon (Vicia faba) en kikkererwt (Vigna unguiculata). De bacterie kan overleven op veel verschillende waardplanten, waaronder granen en onkruiden.

Welke maatregelen neemt de NVWA?

Bij een vondst wordt het perceel afgebakend, het gehele gewas vernietigd en geldt tenminste een teeltverbod voor alle vlinderbloemige gewassen (Fabaceae) voor de volgende twee jaar, naast hygiënemaatregelen. Besmette zaadpartijen worden vernietigd of bij onderschepping bij import kunnen zendingen worden teruggestuurt.

Import controles: ook toetsing van zaden belangrijk

Om nieuwe uitbraken te voorkomen gaat de NVWA vanaf begin 2025 op een groot aantal importzendingen van Phaseolus laboratoriumtoetsen uitvoeren. Vanuit EU-regelgeving zijn lidstaten verplicht om dergelijke controles risicogericht uit te voeren. Houd er rekening mee dat zendingen in afwachting van de toetsuitslag een aantal weken vast kunnen liggen. De kosten van deze controles moeten in rekening gebracht worden bij de importeurs.

EU samenwerking belangrijk

Andere lidstaten zijn meer waakzaam op deze bacterieziekte en er wordt nagedacht over gezamenlijke importtoetsing van tenminste Phaseolus-zaden door alle EU lidstaten. Op basis van de ervaringen van deze importcontroles kan besloten worden om structureel laboratoriumtoetsing in landen van herkomst te laten plaatsvinden.

Meer informatie

Consumenten en bedrijven kunnen contact opnemen met het Klantcontactcentrum van de NVWA. Voor vragen over dit nieuwsbericht kunnen journalisten contact opnemen met de persvoorlichters van de NVWA.

Bron: NVWA

Terug naar overzicht